Przewodnik po metodzie Design Thinking: odkrywaj, twórz i innowuj

Zastanawiałeś się kiedyś jakie podejście do rozwiązywania problemów stosujesz w swojej pracy? Być może starasz się działać intuicyjnie i tworzyć rozwiązania na podstawie własnych przekonań? Takie działanie jest szybkie i niewymagające, jednak może prowadzić do błędnego oceniania pomysłów na rozwiązanie problemu. Warto zatem zastanowić się nad stosowaniem bardziej uniwersalnych metod, które skupią się przede wszystkim na znalezieniu nowych pomysłów odpowiadających potrzebom odbiorców. Takim podejściem jest metoda kreatywnego rozwiązywania problemów tzw. Design Thinking.

Czym jest Design Thinking?

Design Thinking jest zwieńczeniem długoletniego procesu przenoszenia i dostosowywania wybranych narzędzi, które wykorzystywane były wcześniej wyłącznie do innych dziedzin. Dopiero założenie firmy konsultingowo projektowej IDEO przez profesora Uniwersytetu Stanforda Davida Kelley’ego potwierdziło niezwykłą skuteczność tej metody i rozpowszechniło ją na większą skalę. Choć wydarzenie to miało miejsce jeszcze w ubiegłym stuleciu, wspomniana metoda tylko zyskała od tego momentu na popularności i jest chętnie stosowana w pracy projektowej. Zastanówmy się zatem czym jest Design Thinking współcześnie i dlaczego skutecznie wspiera działania projektantów?

Design Thinking to metoda wspierająca proces tworzenia nowych rozwiązań i innowacji. Skupia się na generowaniu jak największej liczby pomysłów, łacząc myślenie projektowe ze specjalistycznymi narzędziami m.in mapowaniem problemu na osi, modelem Double Diamond czy mapami empatii. Warto pamiętać, że Design Thinking to proces, który często odbywa się iteracyjnie, co umożliwia projektantom łatwy powrót do poprzednich etapów i dostosowywanie swojego podejścia wraz ze zdobywaniem nowych informacji. To sprawia, że możemy zastosować Design Thinking nawet do projektów, które wymagają dużej elastyczności i rozwiązań, które skupia się na ludziach i ich potrzebach, a nie tylko na technologii czy biznesowych celach.

5 etapów Design Thinking

Zakres Design Thinking składa się z 5 etapów, do których zaliczamy empatię, definiowanie problemu, generowanie pomysłów, prototypowanie i testowanie. Sprawdźmy zatem jak poszczególne etapy metody realizują się w projekcie i wspierają generowanie rozwiązań.

Empatia w odkrywaniu

Podstawą do stosowania Design Thinking jest empatia, która pomaga projektantom zrozumieć potrzeby, pragnienia i cele użytkowników. Poprzez wczucie się w ich sytuację i punkt widzenia, projektanci mogą lepiej zidentyfikować problemy, z którymi się spotykają, oraz możliwości ich poprawy. Głębokie zrozumienie perspektywy użytkowników pomaga później w kreowaniu nowych rozwiązań, które są bardziej satysfakcjonujące dla użytkowników. Pokazanie empatii wobec użytkowników wspiera również budowania zaufania i więzi między projektantami a użytkownikami. To może prowadzić do lepszej komunikacji, bardziej otwartych informacji zwrotnych i większego zaangażowania odbiorców w proces projektowania. Ostatecznie nie moglibyśmy jednak projektować rozwiązań dostosowanych do grupy odbiorczej bez zdefiniowania jej potrzeb i analizy danych, dlatego kolejnym krokiem jest poznanie i skonkretyzowanie celów.

Definiowanie potrzeb użytkowników

Poprzez głębokie zrozumienie perspektywy i środowiska użytkowników projektanci są w stanie jednoznacznie określić zdefiniowany problem, co stanowi punkt wyjścia do tworzenia i wdrażania nowych produktów i usług. Badania użytkowników dostarczają projektantom głębszego wglądu w ich życie. Pozwala to na lepsze zrozumienie kontekstu, w którym będą używane projekty, co z kolei umożliwia dostosowanie ich do rzeczywistych warunków. Ten etap Design Thinking pomaga także tworzyć segmenty odbiorów i persony, które ułatwiają testowanie nieszablonowych rozwiązań. Znajomość konkretnych wymagań pozwala szybko identyfikować słabe punkty w projektach i wprowadzać niezbędne poprawki. Badania użytkowników pomagają także unikać opierania projektów na założeniach i domysłach. Zamiast tego, projektanci mogą podejmować decyzje na podstawie rzetelnych danych i obserwacji, co prowadzi do lepiej dopasowanych rozwiązań. Ponadto, użytkownicy zaangażowani w proces projektowy, czują większe przywiązanie i odpowiedzialność za produkt końcowy.

Techniki projektowania pomysłów

W metodzie Design Thinking niezwykle ważne jest generowanie pomysłów. Istnieje wiele konkretnych sposobów, które można zastosować, aby ułatwić ten proces. Jednym z najbardziej popularnych jest burza mózgów polegająca na spontanicznym generowaniu pomysłów przez grupę ludzi. Uczestnicy wymieniają się pomysłami bez oceniania ich wartości, co sprzyja kreatywnemu myśleniu i może prowadzić do nieoczekiwanych rozwiązań. Mapowanie problemu natomiast polega na dokładnym zdefiniowaniu problemu i związanych z nim czynników. Następnie, poprzez analizę relacji między nimi, można odkryć potencjalne punkty zaczepienia dla rozwiązań.

Można także zdecydować się na wykorzystanie analogii i metafor do opisu problemu lub poszukiwania rozwiązań, co często prowadzi do nietypowych i kreatywnych pomysłów. Przeniesienie pomysłu z jednego kontekstu do drugiego może wydobyć na światło dzienne nowe perspektywy. Podczas stosowania Design Thinking w swoim projekcie warto także spróbować tworzenia zespołów z różnych dziedzin. Takie działanie może sprzyjać generowaniu różnorodnych pomysłów, ponieważ każdy członek zespołu wnosi unikalną wiedzę i doświadczenie. Dobrym pomysłem może okazać się również Reverse Thinking, czyli metoda polegająca na odwróceniu myślenia o problemie i próbie znalezienia rozwiązania od przeciwnego bieguna. To podejście pozwala na spojrzenie na problem z zupełnie nowej perspektywy i może prowadzić do nietypowych rozwiązań.

Analiza i twórcze rozwiązywanie problemów

Analiza rozwiązań pozwala ocenić skuteczność różnych propozycji w kontekście rozwiązywania problemu lub spełniania potrzeb użytkowników. Pozwala to projektantom zidentyfikować, które pomysły są najbardziej obiecujące i mają największy potencjał wdrożenia. Projektanci muszą dokładnie przeanalizować każde potencjalne rozwiązanie, oceniając je pod kątem jego skuteczności, wykonalności i zgodności z wymaganiami. Ważnym aspektem analizy rozwiązań jest również identyfikacja mocnych i słabych stron każdej propozycji. Dzięki temu projektanci mogą dokonać wyboru najlepszych pomysłów do dalszego rozwoju. Analiza rozwiązań pomaga projektantom zrozumieć potencjalne konsekwencje wdrożenia określonych rozwiązań. Dzięki temu mogą zidentyfikować potencjalne ryzyka, korzyści oraz wpływ na użytkowników, organizację i środowisko.

Prototypowanie i testowanie

Metodologia Design Thinking to podejście, które pozwala nie tylko tworzyć innowacyjne rozwiązania, ale także sprawdzać ich skuteczność, dlatego właśnie ostatni etap to testowanie produktu przez odbiorcę. Nim jednak zaczniemy ostateczne próby, należy skupić się na zaprojektowaniu i stworzeniu prototypów. Taki zabieg w Design Thinking pozwala zobaczyć, jak potencjalne rozwiązania będą działać w realnym środowisku. Prototypowanie to etap, którego ostatecznym celem jest opracowanie gotowego produktu lub usługi, który spełnia potrzeby i oczekiwania potencjalnych użytkowników. Proces testowania, który następuje po zbudowaniu prototypów, pozwala następnie projektantom na ocenę ich skuteczności i dostosowanie rozwiązań na podstawie uzyskanej informacji zwrotnej. Ważne jest, aby testy były przeprowadzane w różnych środowiskach i z udziałem różnorodnych użytkowników, co pozwala uzyskać pełniejszy obraz reakcji na produkt czy usługę. Dopiero testy zakończone pozytywnym wynikiem dają podstawy do wdrożenia.

Podobnie jak pozostałe etapy procesu Design Thinking, testowanie rozwiązań opiera się na iteracji. Pozwala na ciągłe doskonalenie produktów i usług, aby lepiej odpowiadały na potrzeby użytkowników. Po przeprowadzeniu testów, uzyskane wyniki są analizowane, a następnie dokonuje się odpowiednich modyfikacji i ulepszeń. Iteracja polega na powtarzaniu cyklu tworzenia, testowania i doskonalenia, aż do osiągnięcia optymalnego rozwiązania. Dzięki temu podejściu możliwe jest ciągłe adaptowanie się do zmieniających się potrzeb i oczekiwań użytkowników.

Implementacja innowacyjnych rozwiązań

Po przeprowadzeniu testów i iteracji, kolejnym krokiem jest implementacja rozwiązań. To właśnie na tym etapie koncepcje przekształcają się w rzeczywistość, a innowacyjne pomysły stają się częścią codziennego życia klientów. Implementacja oznacza wprowadzenie opracowanych rozwiązań na rynek lub do rzeczywistego środowiska użytkowania. Po tym procesie ważne jest odpowiednie śledzenie i mierzenie efektywności rozwiązań. To właśnie dzięki odpowiednim technikom analizy możemy zbadać, czy nasze produkty spełniają oczekiwania klientów.

Istnieje wiele narzędzi i metod pomiaru efektywności, takich jak miary jakościowe (badania ankietowe, wywiady z użytkownikami czy obserwacje zachowań) lub miary ilościowe (wskaźniki konwersji, wskaźniki zadowolenia klienta czy metryki dotyczące korzyści finansowych). Śledzenie i mierzenie efektywności nie kończą się jednak na jednorazowym pomiarze. Jest to proces ciągły, który wymaga stałej uwagi i zaangażowania. Dzięki kontynuacyjnemu śledzeniu projektanci mogą identyfikować ewentualne problemy lub obszary do dalszego doskonalenia oraz dostosowywać rozwiązania do zmieniających się potrzeb użytkowników. Gdy znamy już wyniki, możemy skupić się na skalowaniu, czyli rozszerzeniu zakresu i zastosowania pomysłów. Osiąga się to poprzez adaptację koncepcji do różnych obszarów lub grup docelowych. Skalowanie może również oznaczać rozwinięcie pomysłów w celu zwiększenia ich wpływu lub skuteczności. Jest to ważny krok, ponieważ pozwala przekształcić obiecujące pomysły w produkty lub usługi, które mogą mieć realny wpływ na społeczeństwo.

Podsumowanie

W powyższym artykule skupiliśmy się na zdefiniowaniu działania Design Thinking, czyli metody twórczego rozwiązywania problemów. Poznaliśmy historię rozwoju Design Thinking oraz prześledziliśmy sposoby działania od pierwszych etapów rozumienia odbiorcy, po budowanie prototypów i testowanie rozwiązań. Wskazaliśmy także kluczowe korzyści i wartości, które projektanci mogą zyskać, decydując się na wprowadzenie tej metody, do swoich codziennych praktyk. Mamy nadzieję, że powyższy artykuł pokazał Ci, jak dzięki Design Thinking możesz nie tylko tworzyć pomysły w kreatywny sposób, ale także zyskać pewność, że zaproponowane rozwiązania przyniosą korzyść zarówno klientom, jak i twojej firmie.